Parijs. Graffiti als kunstvorm en Franse rap.
In deze episode van Back 2 Tape dompelt Niko Hüls zich onder in het creatieve centrum van Parijs. Daar ontmoet hij rapper Lord Esperanza en kunstconservator en hiphopproducent Nicolas Couturieux.
Iedereen droomt, maar slechts sommigen maken er werk van. Zo is Porsche bijvoorbeeld ontstaan uit de vastberaden zoektocht naar de ultieme sportwagen. Op Discovered gaan we op zoek naar de nieuwe generatie dromers en brengen de unieke verhalen over hun drive en daadkracht.
Parijs, de stad van de liefde. Maar voor “Back 2 Tape” ging Niko op zoek naar een andere kant van de Franse hoofdstad. De metropool aan de Seine is het epicentrum van internationale kunst en mode. Het omvat zowel zachtheid als harde tonen en binnenlandse én buitenlandse beats. Twee creatieve, maar verschillende spruiten van deze fascinerende scène, zijn Nicolas Couturieux en Théodore Despre. Ze zijn voorvechters voor graffiti als kunstvorm en voor de Franse rap.
Ze zijn voorvechters voor graffiti als kunstvorm en voor de Franse rap.
Taal als passie
De drieëntwintigjarige Théodore Despre is in Frankrijk bekend onder zijn artiestennaam Lord Esperanza. Despre is een atypische rapper. Al vroeg bewees de rijzende ster in de Franse hiphopscene dat rijmpjes niet uit het getto hoeven te komen. Aan de ene kant citeert hij, als “Esperanza”, literatuur in zijn teksten. Anderzijds werpt hij als "Lord” een kritische blik op het politieke systeem. “Mijn jeugd was niet erg makkelijk. Ik groeide op in twee verschillende werelden. Mijn moeder had niet veel geld, maar ze steunde mij in alles. Mijn vader nam me vaak mee naar klassieke concerten en lezingen en dat vormt mijn muziek vandaag de dag nog steeds”, zegt Théodore. Inmiddels maakt hij ruim vier jaar professioneel muziek en heeft Lord Esperanza niet alleen miljoenen views en streams op YouTube en Spotify, maar startte hij ook zijn eigen label waarop talentvolle Franse nieuwkomers hebben getekend.
Een literaire nerd
Lord Esperanza verrijkt de hiphop zonder overdaad. Zo spreekt hij zich sterk uit tegen het gebruik van drugs. “Gelukkig zijn er nog steeds artiesten met verantwoordelijkheid. Ik probeer een van hen te zijn en wil de nieuwe generatie wat hoop geven. De tijden zijn al gek genoeg”. Velen zien hem als de tegenstander van de zogenaamd “lege” rapmuziek in Frankrijk. Iemand die scoort met intellectuele teksten en taal in plaats van alleen harde beats. Een literaire nerd. “Hiphop begon met een politieke mening, maar vandaag is het meer en meer entertainment geworden. Ik probeer dat te veranderen, samen met een heleboel andere grote artiesten hier in Parijs”, zegt Théodore.
Kunstverzamelaar, curator, hiphopper
Iemand die precies diezelfde stelregel volgt, ontmoeten wij op een nogal ongebruikelijke plek voor hiphop: in een drukkerij voor kunst op 49, Rue de Montparnasse, in een van de oudste drukkerijen in de stad. Zelfs Matisse en Picasso werden hier gereproduceerd. In 2017 blazen Nicolas Couturieux en enkele gelijkgestemden de oude, zware drukrollen nieuw leven in. Kunstcurator, hiphopproducent en redacteur. Couturieux is een veteraan van de Parijse creatieve scene. “Ik wil dat graffiti ooit een kunstvorm wordt, die in musea wordt tentoongesteld. Want graffiti wordt door veel kunstliefhebbers nog steeds als een belediging gezien”, zegt hij.
Graffiti als een hedendaagse kunstvorm
Couturieuxs eerste poging om de Franse en Amerikaanse graffitikunstenaars eer toe te brengen begon in 2018 in de steden Parijs, Nancy en Toulouse in samenwerking met een collectief voor hedendaagse kunst: Le Hangar 107. “Graffiti is mijn leven. Ik reis er veel over de wereld voor en kijk naar bijzondere werken. Naar Parijs komen is natuurlijk altijd weer thuiskomen. Onze scene bruist!”
Met zijn nationale en internationale contacten probeert Nicolas graffitikunstenaars, dansers en MC's te helpen; hij is betrokken en beheert de street art namens de stad. Altijd staat het welzijn van iedereen centraal. In 2015, na de dramatische terroristische aanslag op de redactie van het Parijse tijdschrift Charlie Hebdo, haalde Nicolas in samenwerking met de krant Libération en het Palais de Tokyo duizenden euro’s op om programma’s te financieren die de persvrijheid bevorderen. Hij organiseert ook regelmatig tentoonstellingen om de Holocaustherdenking te promoten, waarbij verleden, heden en toekomst vakkundig worden verbonden met hiphopcultuur.
Over Back 2 Tape
In 2018 ging muziekjournalist Niko Hüls in “Back to Tape” op zoek naar de roots van hiphop in Duitsland. Nu vervolgt hij zijn roadtrip door Europa. In samenwerking met het hiphopmagazine backspin.de belicht het project “Back 2 Tape” culturele invloeden via de vier centrale elementen van hiphop: rap, turntablism, breakdance en graffiti. Ook publiceerde Niko samen met Porsche een boek: “Hip-Hop Culture – A Road Trip through Europe”. Een culturele reisgids van liefst 212 pagina’s die een licht werpt op de ontwikkeling van de urban hiphop-jeugdcultuur in Europese steden. Hüls ontmoette zeventien artiesten uit Duitsland, Nederland, het VK, Frankrijk, Spanje en Denemarken, die de afgelopen 25 jaar – stuk voor stuk – een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de ontwikkeling van de hiphopcultuur.