Zwart-wit in fotografie, kleurrijk in carrière: het succes van Bastiaan Woudt
Zonder opleiding, maar met een ontembare drang om te creëren, groeide Bastiaan Woudt uit tot een van de meest toonaangevende Nederlandse fotografen van deze tijd. Zijn werk wordt geveild in de grootste internationale veilinghuizen, hij heeft een eigen uitgeverij én een prachtige studio in Alkmaar: “Je moet vasthouden aan dat waar je zelf in gelooft.”
by Porsche
Iedereen droomt, maar slechts sommigen maken er werk van. Zo is Porsche bijvoorbeeld ontstaan uit de vastberaden zoektocht naar de ultieme sportwagen. Op Discovered gaan we op zoek naar de nieuwe generatie dromers en brengen de unieke verhalen over hun drive en daadkracht.
Op een grote tafel in de galerieruimte van fotograaf Bastiaan Woudt (1987) liggen tientallen afdrukken uitgestald. “Dat is van mijn laatste project in Japan”, vertelt Bastiaan. Samen met zijn broer maakte hij een pelgrimstocht van 1.400 kilometer op de fiets dwars over het eiland Shikoku. “Eigenlijk is het een wandelroute, maar dat zou maanden duren dus wij hebben het per fiets gedaan.” Een sportieve uitdaging, maar ook een met een creatief doel. “Ik ben altijd op zoek naar een verhaal op een bestemming, met de hoop er een project van te kunnen maken.”
“Ik heb mezelf alles aangeleerd door het gewoon te gaan doen”
Volledige obsessie
Zestien jaar geleden komt Bastiaan in aanraking met fotografie door de geboorte van zijn eerste zoon. “Ik kocht een camera om hem fotograferen, daardoor werd ik verliefd op fotografie en het vastleggen van momenten.” Hij lacht: “Het veranderde vrij snel van een passie in een obsessie, en dat is nooit meer weggegaan.” Bastiaan komt in contact met fotograaf Cees Noort die zijn werk gezien heeft op een expositie en hem zijn studio wil verhuren. Binnen een jaar neemt Bastiaan de studio volledig over. Inmiddels bezit hij naast het pand ook de 3 aangrenzende panden. Het totaal heeft hij omgetoverd tot zijn eigen tot in de puntjes minimalistisch gestylde domein, waar naast zijn studio, ook een galerieruimte én zijn uitgeverij 1605 Collective is gevestigd. En dat alles zonder opleiding in fotografie: “Ik heb mezelf alles aangeleerd door het gewoon te gaan doen.” Inmiddels heeft hij een onmiskenbaar signatuur, zowel in zijn portretten als landschappen: “Het maakt niet zoveel uit wat er voor mijn lens staat. Ik moet overal een goede foto van kunnen maken, vind ik.”
“Natuurlijk dank ik mijn succes aan talent en hard werken, maar er komt ook zeker een stukje geluk bij kijken”
Talent, hard werken en een stukje mazzel
De groei van zijn eigen imperium is kenmerkend voor de sneltreinvaart waarmee Bastiaan naam heeft gemaakt in de kunstwereld. Zijn werk is in de afgelopen jaren vertegenwoordigd door diverse internationale galeries, voor record bedragen geveild bij beroemde veilinghuizen als Sotheby’s, Christie’s en Philips, en gepubliceerd in onder andere de holy grail aller modebladen: Vogue. Daarnaast werkte hij in opdracht voor modehuizen Chanel en Dior. ”Het is allemaal heel snel gegaan. Mijn werk werd opgepikt door een galerie in Amsterdam. Zoiets leidt dan weer tot publicaties en exposure op internationale beurzen, waar andere galeries weer geïnteresseerd raken in wat je maakt.” Door de luchtige manier waarop hij zijn verhaal vertelt, klinkt zijn succes bijna vanzelfsprekend. Maar dat is het allerminst. “Het is heel organisch gegroeid. Natuurlijk dank ik mijn succes aan talent en hard werken, maar er komt ook zeker een stukje geluk bij kijken. Tegenwoordig is het veel lastiger om door te breken. Iedereen is fotograaf en door social media is er echt een overload aan kunst. In de tijd dat ik begon, was dat er niet op die schaal."
Gekkigheid met AI
Ook als je het gemaakt hebt, blijft succes, zeker in de kunstwereld, een wankel begrip. “De kunstmarkt is vrij cyclisch, je hebt hele goede tijden en heel slechte periodes. Voor mij soms een uitdaging om mee om te gaan. Zeker omdat je je zakelijk gezien instelt op je succes: je breidt je panden uit, je neemt meer mensen aan.” In mindere periodes toch relevant blijven is lastig. “Het belangrijkst is dat je gezien blijft worden en creatieve manieren vindt om in de spotlight te blijven zonder dat je inlevert op kwaliteit en artistieke integriteit.” Tegenwoordig experimenteert Bastiaan dan ook met AI. “Ik vind het geweldig om ook andere vormen van kunst te ontdekken. Met AI kan ik zo gek gaan als ik zelf wil, het is voor mij echt een oneindige bron van inspiratie.” Toch blijft er altijd een link met zijn fotografie. “Ik ben nu bezig met een langlopend project en maak met AI prachtige beelden op een totaal andere manier, maar altijd met als basis mijn eigen fotografie. Mijn archief gebruik ik als bronbestanden voor nieuwe beelden. Er is altijd een connectie, ook al zie je die misschien niet meteen.” Sowieso zet hij mensen graag aan het denken: “Een goede foto moet meer vragen oproepen dan beantwoorden. Een bordje met uitleg zul je bij mijn foto’s niet vinden.”
“Ik wil niet een fotograaf zijn die alleen iets komt halen, maar ook een fotograaf die iets komt brengen”
Fotografische filantropie
Bastiaan neemt ons mee door zijn galerie vol werk met zijn abstracte en minimalistische signatuur. “Kleur vind ik afleiden van het beeld. Door in zwart-wit te fotograferen neem je een stukje van de realiteit weg, je komt meer tot de essentie van het beeld en tot het karakter van een persoon.” De beelden die hij in Zambia schoot voor Stichting Orange Babies prijken in vol ornaat aan de strakke, witte muren. Bastiaan portretteerde er een groep kinderen en jongvolwassenen die in hun gemeenschap een vitale rol spelen in de bewustwording van hiv en aids: “Ik vind het belangrijk om goede doelen te steunen en heb het geluk dat ik mijn talent kan inzetten om geld op te halen.” De tentoonstelling in 2023 in Amsterdam leverde de stichting in één avond 120.000 euro op en voor iedere verkoop van een werk uit deze series doneert Bastiaan tot in de eeuwigheid 10 procent aan de stichting. Tot op heden heeft het project, dat tevens gepaard ging met een gelijknamig fotoboek, ruim 2 ton opgehaald voor Orange Babies. “Ik wil niet een fotograaf zijn die alleen iets komt halen, maar ook een fotograaf die iets komt brengen.”
En dat doet hij niet alleen in het buitenland. Met zijn eigen uitgever 1605 Collective biedt hij opkomende en gevestigde kunstenaars een podium. “Ik heb 1605 Collective ooit opgericht als uitgeverij voor mijn eigen werk om absolute creatieve vrijheid te hebben en er ook nog wat aan over te houden. Toen dacht ik: ik heb een groot netwerk binnen de kunstwereld, laten we kijken of ik dit ook voor andere kunstenaars kan doen.” Naast boeken, brengt hij ook ieder jaar 1605 Magazine uit waarin hij werk cureert en portfolio’s presenteert van creatief talent. “Een goede opstap kan heel waardevol zijn.”
“Je moet vasthouden aan dat waar je zelf in gelooft. Er is geen grotere vrijheid dan volledige autonomie”
Creatieve koppigheid
In 2022 exposeerde Bastiaan in Museum Kranenburgh in Bergen, de plek waar hij opgroeide, en dat smaakt naar meer. Geselecteerde werken van zijn hand hangen al in de vaste collectie van toonaangevende musea als het Getty in Los Angeles en het Rijksmuseum in Amsterdam. Zijn droom is meer museumexposities met daarbij een uitgegeven boek: “In een museum kan je als kunstenaar laten zien wat je te bieden hebt en heb je niet te maken met commerciële belangen zoals in een galerie. Voor mij is dat de ultieme erkenning.” Maar het belangrijkst is dat hij kan blijven doen wat hij wil: “Je moet vasthouden aan dat waar je zelf in gelooft. Er is geen grotere vrijheid dan volledige autonomie. Zelf bepalen wat je elke dag doet en niet afhankelijk zijn van andere mensen. Mijn creatieve koppigheid helpt me daarin goed op weg, maar ben er nog niet. In de kunstwereld ben je helaas toch altijd afhankelijk van galeries en mensen die je dingen moeten gunnen. Maar helemaal autonoom, dat is wel mijn ultieme droom.”