‘Mijn werk moet aanvoelen alsof het gemaakt is door iets onmenselijks’
Vormgever Arno Hoogland is constant op zoek naar het buitenaardse. Al op jonge leeftijd daagde hij zichzelf uit de grenzen van het mogelijke op te zoeken. Van lampen met een ogenschijnlijk bewustzijn tot het complete interieur van hotelkamers: Arno toont zijn visie in alle hoeken van de kamer. ‘In het ontwerpen schakel ik snel tussen disciplines, ik werk aan 100 dingen tegelijk. Kruisbestuiving tussen projecten helpt me verder.’
Arno heeft twee studioruimtes tot zijn beschikking in broedplaats ISO in Amsterdam-West. Eén is ingericht als toonkamer. De andere fungeert als atelier en werkplaats en lijkt nog het meest op een moderne Wunderkammer. De wanden hangen vol samples en werken; een speelse kakofonie van vorm textuur, bijna schreeuwerig kleurrijk, maar ritmisch en geordend. In stellingkasten staan prototypes van meubels in verschillende uitvoeringen.
Kun je ons meenemen in je creatieve proces?
Als ik werk in opdracht, probeer ik een passende oplossing te vinden voor een vraag van een opdrachtgever. Wel probeer ik in kleurgebruik, textuur en detaillering mijn eigen handschrift te gebruiken. Onlangs gaf ik het interieur vorm van de Kaasbar, een restaurant in Utrecht in een Jugendstilpand. Na me in de stijl te verdiepen, heb ik een interieurontwerp met warm passend kleurenpalet samengesteld. Daarmee heb ik onder andere een ambachtelijk vervaardigde kroonluchter ontworpen, geïnspireerd op de historische pandgevel. Na het afronden van de Kaasbar had ik een gebogen houten plaat over, een standaard bouwelement. Het stond in de weg, maar na een aantal weken zag ik er de perfecte loungestoel in. Een fauteuil die uit één gebogen plaat geproduceerd kan worden. Een organische, elegante fauteuil die heerlijk zit en heel makkelijk te produceren is.
Wanneer begon je met meubelmaken?
Op mijn vijftiende stuurde mijn moeder me naar het Hout- en Meubileringscollege in Amsterdam. Daar leerde ik vooral klassieke meubelen reproduceren. Daar gingen mijn haren recht van overeind staan. Ik denk omdat mijn vader vaak commentaar had op wat ik maakte. ‘Dat bestaat al’, zei hij. In 2005 moest ik een meubel met lades maken. In plaats van iets standaards, ontwierp ik een driehoekslade die door middel van een schuifsysteem gefragmenteerd uit de hoek van een ruimte gemanoeuvreerd kan worden. Ik voel me gedreven om vernieuwend te zijn, om de eeuwige zoektocht aan te gaan naar het onbekende. Het is altijd mijn ambitie geweest om een nooit eerder vertoond beeld te creëren. Mijn werk moet aanvoelen alsof het gemaakt is door iets onmenselijks.
Je werken helpen gebruikers bewust te maken van gewoontes. Is dat een eigen behoefte die je in je werk stopt?
Ik bevraag onze leefomgeving en hoe deze is vormgegeven. Er zijn zoveel onlogische ontwerpdogma’s. Als ontwerper vind ik dat er meer intuïtieve, mensgerichte oplossingen gevonden kunnen worden. Neem lichtschakelaars; plastic knoppen die ergens anders licht doen branden. Ik heb dat altijd statisch en onnatuurlijk gevonden, actie en reactie als een klinische transactie. Het licht aandoen betekent juist beweging, je gaat iets ondernemen. Naar mijn idee vraagt dat om een handeling van de gebruiker waarop de ruimte kan reageren. Daaruit zijn mijn lichtobjecten Nymphaea en Echeveria voortgekomen.
Je ontwerpen nodigen de zintuigen uit. Hoe gaat dat technisch in zijn werk?
Nymphaea en Echeveria zijn twee lichtobjecten waar ik in 2013 mee afstudeerde aan de Design Academy Eindhoven. Vanaf de buitenkant lijkt de Nymphaea een gemoderniseerde waterlelie. Gaat de lamp aan, dan opent de lelie zich op een natuurlijk ogende manier. Door middel van chips en sensoren aan de binnenkant krijgt de lamp als het ware zintuigen. Ze interacteert met de gebruiker en is zo geprogrammeerd dat ze reageert op aanraking, beweging en geluid, maar ze kan ook op eigen initiatief licht geven om een reactie te ontlokken. De gebruiker krijgt het gevoel dat de lamp een bewustzijn heeft en stemt zijn of haar gedrag erop af, bouwt er een band mee op.
Ben je wel eens verrast door hoe men met jouw ontwerpen interacteerde?
Samen met François Duquesnoy maakte ik in 2015 een interactieve installatie voor het Stedelijk Museum. Ter ere van de expositie over Jean Tinguely, een kinetisch kunstenaar uit de vorige eeuw, creëerden we een installatie die bezoekers zelf in beweging konden brengen. Een lopende band werd in gang gezet waarop kunstwerken werden getransporteerd die door bezoekers waren gebouwd. Ook ginger er houten schijven draaien waarop bezoekers cirkelvormige tekeningen konden maken. Het bleek een feest voor jong en oud. Het was wonderlijk om te zien hoe intensief mensen meededen. Sommige bezoekers bleven uren rondhangen.
Wat vind je de mooiste projecten om aan te werken?
Mijn droomproject is het vormgeven van een woonhuis met bijpassend interieur. Een nieuwe leefwereld bedenken waarin architectuur, interieur en product samenkomen. Van gevelbekleding tot servies. In 2020 heb ik in het Volkshotel The Businessman’s Trip al een speciale hotelkamer vormgegeven. Daarin heb ik alles ontworpen, van het met hiërogliefen bedekte tempelbed tot de kinetische sculptuur aan het plafond; van de geprinte badkamerbetegeling tot het opbergmeubilair met bijhorende hangers. Al die elementen in één interieur gebalanceerd ontwerpen vind ik een uitdagende puzzel. Daarin kan ik al mijn kwaliteiten kwijt.
